Plaatsgebonden marsen
Europa Mars
Componist: Kees Vlak
Gecomponeerd in 1972/1973
De Europa Mars is een compositie met een sterk Europees karakter en weerspiegelt de samenwerking en eenheid die in Europa werd nagestreefd, vooral in de periode van Europese integratie na de Tweede Wereldoorlog.
Het Garnizoen van Den Haag
In de 19e eeuw bestond het garnizoen van Den Haag voornamelijk uit elite-eenheden zoals de Grenadiers, Jagers, cavalerie en artillerie. Het garnizoen had zowel militaire als ceremoniële taken, zoals het beschermen van de koninklijke familie en de regering, en het uitvoeren van erewachten bij koninklijke evenementen. Hun aanwezigheid in de stad weerspiegelde het belang van Den Haag als politiek centrum van Nederland.
Componist: I. C. F. Deminière
Titel: La Carnison de La Haye, Het Garnizoen van Den Haag.
Militaire Quadrille
Opgedragen aan Zijne Majesteit de Koning

Residentie Mars

Componist: Jaap Stotijn
Gecomponeerd in 1979.
Een mars die geschreven is om de identiteit van Den Haag op een levendige manier uit te drukken. Het is een symbool voor de stad en zijn inwoners en een representatie van de verbondenheid van Den Haag en haar rol als politieke en culturele stad.
Amsterdam Mars
Componist: R.S. Woodfield
Groot Rotterdam Mars
Componist: Willy Schootemeyer
De Rotterdamse Vlag
Componist: Bart Verhallen
Instrumentatie: Pi Scheffer
Opname: Koninklijke Militaire Kapel o.l.v. kapitein Rocus van Yperen in 1951
De Rotterdamsche Vlag Mars werd gecomponeerd door Bart Verhallen, die in 1909 dirigent werd bij het Korps Koninklijke Scherpschutters van Rotterdam. Dit korps werd later de Landstorm-Afdeling-Rotterdam II-Voetvolk, een onderdeel van de Vrijwillige Landstorm (wat we nu de Nationale Reserve noemen). Deze mars groeide uit tot een muzikaal symbool van de stad en wordt soms zelfs het "volkslied van Rotterdam" genoemd.
Mars van Leiden

Componist: F. Dunkler
Titel: Marche de Leyde
Gecomponeerd voor het feest op 8 juni 1852
Gilze-Rijen: Burgemeester Sweens Mars

Componist: M. Bolderdijk
Titel: Burgemeester Sweens Mars
Josephus Cornelis Maria Sweens was burgemeester van Gilze en Rijen vanaf 1937 tot 1941, een periode die samenviel met de dreigende oorlog en de mobilisatie in Nederland. Zijn invloed als burgemeester was vooral merkbaar door zijn rol bij de oprichting van de Luchtbeschermingsdienst (LBD) in 1937. Deze dienst was bedoeld om de bevolking te beschermen tegen luchtaanvallen, een belangrijke taak gezien de toenemende oorlogsdreiging in Europa. Deze dienst bestond uit verschillende gespecialiseerde diensten, zoals de verbindings-, ordedienst, opruimings- herstellingsdienst en de geneeskundige dienst. De gemeente werd daarom in blokken verdeeld en de LBD wees iemand aan als blokhoofd.
Toen in 1939 de (voor)mobilisatie werd afgekondigd en het Nederlandse leger zich voorbereidde op een mogelijke aanval, speelden Gilze en Rijen een belangrijke rol vanwege het militaire vliegveld Molenheide. Het vliegveld was een strategisch en militair doelwit voor vijandige aanvallen. Sweens had de taak om de gemeente in deze moeilijke periode te besturen, wat inhield dat hij zorg moest dragen voor de veiligheid van de burgers, het mede-organiseren van de bevoorrading en helpen bij het regelen van onderkomens voor de soldaten die in het gebied werden gestationeerd.
Daarnaast werden onder zijn leiding boeren in de omgeving opgeroepen om hun paarden en andere middelen ter beschikking te stellen aan het leger. De mobilisatie bracht een enorme logistieke operatie op gang, waarbij Sweens een coördinerende rol had om de lokale gemeenschap soepel te laten functioneren ondanks de oorlogsdreiging.
Op 11 april 1940, een jaar na het begin van de mobilisatie, organiseerde de gemeente een groot feest ter ere van de troepen en de betrokkenheid van de lokale bevolking, waarbij sportwedstrijden werden gehouden en een boekje werd gepubliceerd met de titel Eén jaar mobilisatie. Dit feest vond plaats op het Marktplein, dat later naar Sweens werd vernoemd als het Burgemeester Sweensplein.
Herinneringen aan Scheveningen

Componist: F. Dunkler
Titel: Herinneringen aan Scheveningen
Gecomponeerd in augustus 1846.
Het muziekstuk Herinneringen aan Scheveningen uit 1849 is geschreven in een tijd waarin Scheveningen een bruisend centrum was voor de paardensport. De galop weerspiegelt de sfeer en dynamiek van de renbaan die in de jaren 1840 in de duinen van Scheveningen werd aangelegd.
In de winter van 1845-1846 werd, op initiatief van de Sociëteit tot Aanmoediging der Verbetering van het Paardenras in Nederland en met steun van de stad Den Haag, een indrukwekkende renbaan van 1600 meter lang en 30 meter breed aangelegd. Dit project bood werk aan veel lokale arbeiders. De eerste wedrennen vonden plaats op 3 augustus 1846, en trokken bijna 3.000 toeschouwers, terwijl talrijke particuliere rijtuigen en omnibussen naar het terrein kwamen. Rondom de renbaan werden tribunes en tenten opgezet, en de omringende duinen stroomden vol met enthousiaste toeschouwers.
Langs de renbaan werden tribunes en tenten geplaatst voor de bezoekers, en zelfs de duinen waren volgepakt met nieuwsgierige toeschouwers. Ook het koninklijk huis was aanwezig: koning Willem II, samen met de Prins en Prinses van Oranje en Prins Alexander, woonden de wedrennen bij. Na afloop van de races werd er in Scheveningen feestgevierd met bals in het Badhuis en omliggende paviljoens.
Naast de races werden er ook diverse volksvermaakactiviteiten georganiseerd, zoals het beklimmen van masten met prijzen en hardloopwedstrijden voor Scheveningse meisjes waarbij zij sieraden konden winnen. Het renbaanterrein, gelegen tussen de huidige Gevers Deynootweg en Badhuisweg, is nu volgebouwd met huizen, maar de Renbaanstraat herinnert nog aan dit bijzondere verleden.
Zuid-Afrika: Generaal Joubert

Componist: M.J.H. Kessels
Titel: Generaal Joubert, Boeren Marsch, Transvaalsche Volksmarsch
De Generaal Joubert Mars is een Nederlandse militaire mars die symbool staat voor de historische band tussen Nederland en de Zuid-Afrikaanse boeren, afstammelingen van Nederlandse kolonisten in Zuid-Afrika. De mars eert Generaal Pieter Jacobus Joubert, een sleutelfiguur tijdens de Eerste Boerenoorlog (1880-1881), en weerspiegelt de gedeelde geschiedenis en de wederzijdse bewondering tussen Nederland en de Boerenrepublieken.
In 1877 annexeerden de Britten de Zuid-Afrikaanse Republiek, wat leidde tot groeiende onvrede onder de Boerenbevolking. Vier jaar later, onder leiding van Paul Kruger, brak de Eerste Boerenoorlog uit toen de Boeren in opstand kwamen om hun onafhankelijkheid terug te winnen. Joubert, destijds onervaren als commandant-generaal, leidde enkele veldslagen tegen de Britten. Deze veldslagen verliepen relatief succesvol voor de Boeren, grotendeels dankzij hun tactische voordeel: de Boeren droegen onopvallende camouflagekleding, terwijl de Britten opvielen door hun felrode uniformen, waardoor ze gemakkelijk te lokaliseren waren.
Ondanks zijn militaire onervarenheid wist Joubert samen met Kruger diplomatiek succes te behalen. Hij onderhandelde bij de Conventie van Pretoria, waar de Zuid-Afrikaanse Republiek een deel van haar autonomie terugkreeg. Dit moment markeerde niet alleen een keerpunt in de strijd tegen de Britse overheersing, maar versterkte ook de bewondering voor de Boeren in Nederland.
Nederland had tijdens deze periode veel sympathie voor de Boerenoorlog, gezien de gemeenschappelijke taal, cultuur en geschiedenis. De Boeren werden gezien als vrijheidsstrijders die, net als Nederland in het verleden, hun onafhankelijkheid verdedigden tegen een machtige buitenlandse vijand. Het was in deze context dat de Generaal Joubert Mars werd gecomponeerd, een muzikale ode aan het verzet en de leiderschap van Joubert.
Hoewel de mars vernoemd is naar een Zuid-Afrikaanse generaal, heeft hij een duidelijke plaats in het Nederlandse militaire erfgoed. Het herinnert niet alleen aan de Boerenoorlogen, maar ook aan de historische verbondenheid tussen Nederland en Zuid-Afrika.
Militaire Marsch voor het Artillerie Corps der Zuid-Afrikaanse Republiek

Componist: G.J. Soeterik, lid van het metalen kruis (1830 Belgische opstand)
Titel: Militaire Marsch voor het Artillerie Corps der Zuid Afrikaansche Republiek
Opgedragen aan Zijn Hoogedelen den Staats President der Zuid Afrikaansche Republiek Thomas Francois Burgers.
Gecomponeerd in 1875.
Deze mars werd in 1875 gecomponeerd door G.J. Soeterik. Het stuk is opgedragen aan president Thomas François Burgers van de Zuid-Afrikaansche Republiek (Transvaal) en aan het artilleriekorps van deze onafhankelijke Boerennatie.
De mars weerspiegelt de historische en militaire verbondenheid tussen Nederland en Zuid-Afrika, voortvloeiend uit de gedeelde geschiedenis van de Nederlandstalige bevolking in Zuid-Afrika, die afstamt van Nederlandse kolonisten. In de 19e eeuw onderhield Nederland sympathie voor de onafhankelijkheidsstrijd van de Boeren tegen Britse invloed. Het artilleriekorps van Transvaal speelde een sleutelrol in de verdediging van de jonge republiek,
Waterloo Marsch

Componist: G.C. Krulder
Gecomponeerd ter eere der oud strijders van 1813-1815 ter gelegenheid hunner 50 jarige feestviering op 27 juni 1865 te Leiden.
Uitgegeven ten voordeele van het Fonds tot ondersteuning van de gewapende Dienst in Nederland.
De Waterloo Marsch herdenkt de soldaten die deelnamen aan de veldslagen van 1813-1815, met name de Slag bij Waterloo in 1815, die een beslissende overwinning van de geallieerde legers onder leiding van de Hertog van Wellington en de Pruisische veldmaarschalk von Blücher tegen Napoleon Bonaparte betekende. Deze veldslag markeerde het einde van de Napoleontische oorlogen en het herstel van de Europese monarchieën. In Nederland had de periode van 1813-1815 eveneens grote betekenis, omdat het herstel van de onafhankelijkheid van het Koninkrijk der Nederlanden plaatsvond na de Franse overheersing.
Marsch van Ramillies
Componist: Onbekend
De Marsch van Ramillies is geschreven, omdat de Slag bij Ramillies (1706) een cruciale overwinning was voor de Nederlandse Republiek en haar bondgenoten tijdens de Spaanse Successieoorlog. Nederland was betrokken bij deze oorlog om Franse expansie tegen te gaan en haar eigen veiligheid en handelsbelangen te beschermen. De overwinning bij Ramillies zorgde ervoor dat een groot deel van de Zuidelijke Nederlanden (waar Ramillies lag) onder geallieerde controle kwam, wat belangrijk was voor de strategische positie van Nederland in Europa. Ramillies heeft nooit tot Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden behoort.
Volgens een publicatie uit 1898 van JW Enschedé en Ant Averkamp werd deze mars al in militaire context gebruikt tijdens de Spaanse successie-oorlog van 1702-1713.
Deze mars was in gebruik bij het Nederlandsche leger tijdens de Spaanse successie-oorlog 1702-1713.
Dalfsen: Marsch van de graaf van Rechteren
Componist: Onbekend
De Graaf van Rechteren is een adellijke titel die verbonden is aan een oud Nederlands geslacht. De titel wordt vaak geassocieerd met het landgoed Rechteren in de provincie Overijssel. Het geslacht Rechteren heeft een lange geschiedenis die teruggaat tot de middeleeuwen en is vaak betrokken geweest bij lokale en regionale politiek.
De titel van graaf is in de 19e eeuw verleend en behoort tot de hogere aristocratie in Nederland. Het geslacht heeft verschillende belangrijke leden gekend die in de politiek en het leger hebben gediend. Tegenwoordig is de titel nog steeds in gebruik, hoewel de huidige drager meestal niet de politieke macht of invloed heeft die aan de aristocratische titels van vroeger verbonden was.
Deze mars was in gebruik bij het Nederlandsche leger tijdens de Spaanse successie-oorlog 1702-1713.
Middelburg: Mars van de Heer Boudaan
Er was een invloedrijke regentenfamilie met de naam "Boudaen" (soms gespeld als Boudaen Courten) uit Middelburg, in Zeeland. Deze familie speelde een belangrijke rol in de lokale politiek en handel in de 17e en 18e eeuw. Verschillende leden van de familie bekleedden hoge functies als burgemeester of in de stadsregering van Middelburg, dat destijds een belangrijk handelscentrum was.
Eén van de regenten uit deze familie was Gideon Boudaen, geboren in Middelburg in 1686. Hij maakte een succesvolle carrière bij de VOC. Hij werd opperhoofd van Dejima (1715-1716) en keerde op jonge leeftijd terug naar Nederland als commandeur van de VOC-retourvloot. Boudaen vestigde zich in Utrecht, waar hij trouwde met zijn nicht en een vooraanstaand huis kocht. Hij werd lid van de vroedschap en schepen van Utrecht, en diende als VOC-bewindhebber voor de Staten van Utrecht. Boudaen overleed in 1744.
Componist: Onbekend
Titel: Marsch van den Heer Boudaan
Ondertitel Kapitein ter Zee

Deze mars was in gebruik bij het Nederlandsche leger tijdens de Spaanse successie-oorlog 1702-1713.
Brabant: Harba lorifa Mars

Componist: J.P. Laro
Titel: Harba Lorifa Mars
Voor harmonie orkest met klaroens en tamboers
De Harba Lorifa Mars is een mars waarvan de titel verwijst naar de woorden "harba lori fa," afkomstig uit het middeleeuwse minnelied Eens meienmorgens vroeg, geschreven door Jan I, hertog van Brabant. Jan I, een van de eerste dichters die in de Dietse volkstaal schreef, wordt erkend voor zijn belangrijke bijdragen aan de vroege Nederlandse literatuur. De betekenis van de woorden "harba lori fa" is onduidelijk en heeft tot verschillende interpretaties geleid. Sommigen zien een erotische connotatie (bijvoorbeeld herba flors fa – "het kruid staat in bloei"), terwijl anderen de uitdrukking als een symbolische verwijzing naar Brabant beschouwen, waarbij "harba" mogelijk de oude Dietse naam voor de provincie zou zijn en "lori fa" zou verwijzen naar de Oriflamme, de beroemde militaire standaard van de middeleeuwen. Hoewel de mars zelf niet direct gebaseerd is op het lied Eens Meienmorgens vroeg, zorgt de verwijzing en de symboliek van de woorden in de titel "Harba Lorifa Mars" voor een regionale betekenis.
Breda: Generaal Maczek Mars
Componist: Jan Faes
Geschreven in 1984
Opgedragen aan de Oud-Strijders van de 1e Poolse Pantserdivisie ter herinnering aan de bevrijding van Breda op 29 oktober 1944.
Generaal Stanisław Maczek (1892–1994) was een Poolse generaal die een cruciale rol speelde in de bevrijding van West-Europa tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij stond aan het hoofd van de 1e Poolse Pantserdivisie, die vooral bekend is geworden door haar bijdrage aan de Slag om Normandië, de bevrijding van Breda en de opmars naar Duitsland.
Na de oorlog kon Maczek niet terugkeren naar Polen, omdat het land onder Sovjetcontrole kwam en hij daar als tegenstander van het communistische regime werd beschouwd. Hij vestigde zich in Schotland en moest noodgedwongen werken als barman om in zijn levensonderhoud te voorzien, ondanks zijn verdiensten als oorlogsheld. Pas decennia later kreeg hij postuum erkenning, zowel in Polen als in Nederland. Hij ligt begraven op de Poolse militaire begraafplaats in Breda, een stad die hem altijd als bevrijder bleef eren.
Brunssum

Componist: P.A. Stenz (Kapelmeester 6e Regiment Infanterie Breda, nu Regiment Limburgse Jagers)
Titel Brunssum's Festival Marsch 1919
Geschreven in 1919
Balkan: Shkodër

Componist: P.A. Stenz (Kapelmeester 6e Regiment Infanterie Breda, nu Regiment Limburgse Jagers)
Titel: Skoetari
Geschreven in 1913.
Skoetari is de historische benaming voor de stad Shkodër in het huidige Albanië.
Nederland speelde vooral een diplomatieke rol in de regio tijdens de Balkanoorlogen (1912-1914). Tijdens de Eerste Balkanoorlog belegerde Montenegro de stad Shkodër, wat leidde tot internationale spanningen. Onder druk van de grote mogendheden, waaronder Nederland, werd Montenegro gedwongen zich terug te trekken uit Shkodër. Nederland maakte deel uit van de internationale gemeenschap die aandrong op de oprichting van een onafhankelijk Albanië en de terugtrekking van buitenlandse troepen uit het gebied.
De Nederlandse luitenant-kolonel Lodewijk Thomson werd in 1914 uitgezonden naar Albanië. Hij leidde een kleine internationale groep die de orde moest handhaven in het pas opgerichte Albanië, dat na de balkanoorlogen werd erkend als onafhaneklijk land. Op 15 juni 1944 werd Thomson in Durrës (Albanië) gedood. Hij wordt vaak beschouwd als de eerste Nederlandse militair die sneuvelde tijdens een internationale missie. Meer informatie op Dodenboek Grenadiers en Jagers.
De stad Assen
Componist: Henri Johan Bouguenon
Titel: Mars van de stad Assen
Assen en Aubusson (Fr.)

Componist: J. Jochem (sergeant-majoor bij het fanfarekorps Limburgse Jagers)
Titel: Marche Vivat La Ville d'Aubusson et Assen, sa soeur
Leve de steden Aubusson en Assen, zustersteden
Mars voor harmonie of fanfare met tamboers en klaroenen.
Geschreven in 1960(?)
In de periode van 1959 tot 1964 oefenden Nederlandse troepen in het Franse La Courtine en de omliggende regio, waaronder Aubusson. Deze oefeningen waren essentieel vanwege de beperkte mogelijkheden in Nederland voor grootschalige militaire trainingen. La Courtine bood een uitgestrekt oefenterrein waar diverse gevechtsoefeningen konden worden uitgevoerd.
In oktober 1960 werden Midden-Frankrijk en specifiek de stad Aubusson getroffen door zware overstromingen. De Nederlandse troepen, waaronder de "7 December Divisie", die op dat moment in La Courtine op oefening waren, schoten te hulp bij de reddings- en herstelwerkzaamheden. Ze hielpen bij het evacueren van bewoners, het bouwen van dammen en het herstellen van infrastructuur. Voor hun moed en toewijding ontvingen ze later de Franse 'Médaille d’argent de courage et de dévouement'. Bron: NIMH.

8 augustus 1960, Leeuwarder Courant
De drie Provinciën

In 1965 vierde de Johan Willem Friso Kapel groot feest ter ere van hun 90-jarig jubileum. In 1875 werd bij elk infanterieregiment stafmuziek opgericht, waaronder ook bij het 1e Regiment Infanterie, de voorloper van de Johan Willem Friso Kapel.
In datzelfde jaar voerde Rocus van Yperen, kapelmeester van de Koninklijke Militaire Kapel, een onderzoek uit naar militaire muziek. Uit zijn bevindingen bleek dat de infanterieregimenten tussen 1815 en 1843 elk een eigen stafmuziek hadden. In 1843 besloot de Nederlandse regering echter om de infanteriekapellen op te heffen, als gevolg van bezuinigingen en hervormingen binnen het leger.
Daarom vierde de Johan Willem Friso Kapel in 1969 nogmaals feest, maar dan voor hun nieuw ontdekte 150-jarig jubileum van traditievoortzetting.
Componist: E. Roosegaarde Bischop
Titel: De drie Provinciën
Mars, aangeboden aan de Johan Willem Friso Kapel, ter gelegenheid van haar 90ste verjaardag op 25 januari 1965.

Drenthe mars

Componist: H.J. Evers (muzikant bij de kapel van de 1e infanterie, de latere Johan Willem Friso Kapel)
Titel: Drenthe mars
Den Haag

Componist: J.J.H. van Rosmalen, lid van de Koninklijke Militaire Kapel, regiment Grenadiers (Later kapelmeester Veldartillerie)
Titel: Vrede door Recht
Mr. Andrew Carnegie's Peace March
Eerbiedig opgedragen aan den heer Andrew Carnegie, Ridder der Oranje-Nassau Orde, enz. enz.
Tijdens de feestelijke opening van het Vredespaleis op 28 augustus 1913 kregen alle aanwezige autoriteiten en genodigden een rondleiding door het paleis. De Koninklijke Militaire Kapel verzorgde die middag een concert in de muziekkiosk in de tuin. Enkele maanden later componeerde J.J.H. van Rosmalen een mars als dankbetuiging aan Andrew Carnegie voor zijn schenking van het Vredespaleis.

Het Vaderland, 27-6-1914
Stanislau lied

Componist: C.L. Boer (kapelmeester Koninklijke Militaire Kapel van het regiment Grenadiers en Jagers)
Titel: Stanislau lied
Walther Boer werd tijdens de Tweede Wereldoorlog naar een krijgsgevangenenkamp in Polen gevoerd. Ondanks de moeilijke omstandigheden wist hij het moreel van zijn medegevangenen hoog te houden door o.a. muziekuitvoeringen en zangavonden te organiseren.
Veldmaarschalk Foch-marsch

Componist: Cornelis Anthonie Wulffraat
Titel: Marche militaire le Maréchal Foch/Veldmaarschalk Foch mars
Hommage symphatique a Monsieur le Marechal Foch
Gecomponeerd in 1918.
Dit is niet zozeer een plaatsgebonden, maar meer een persoonsgebonden mars.
In de tijd van de Eerste Wereldoorlog was Nederland inderdaad neutraal, maar het Nederlandse leger had sterke militaire banden met zowel Frankrijk, Groot-Brittannië als Duitsland, afhankelijk van de situatie en de tijdsperiode. De sympathie voor veldmaarschalk Ferdinand Foch, die een belangrijke rol speelde in de geallieerde overwinning tijdens de Eerste Wereldoorlog, was onderdeel van de bredere internationale erkenning van de geallieerde krachten, waaronder Frankrijk.
Nederland was neutraal, maar dat betekende niet dat het geen invloed had van de grote landen die betrokken waren in de oorlog. Nederland had sterke diplomatieke en economische banden met zowel de geallieerden als de centrale mogendheden. Het leger zelf stond militair gezien niet direct aan de zijde van een van de partijen, maar er was wel sympathie voor de geallieerden, vooral gezien de geografische ligging van Nederland tussen de strijdende machten.
De (militaire) muziek van die tijd stond vaak in het teken van respect voor de helden van de oorlog, ongeacht de neutraliteit van Nederland.
