Defileermars: Grenadiersmars

De Nederlandse Grenadiersmars ontstond in 1831 toen F. Dunkler Sr., de eerste dirigent van de kapel van de Grenadiers, de opdracht kreeg om een eenvoudige melodie om te zetten in een ceremoniële mars. Het melodietje was een volksliedje uit Holstein, afkomstig van Prinses Louise, echtgenote van Prins Frederik, die zeer gesteld was op de melodie.

Het oorspronkelijke wijsje was een volksliedje uit Holstein, geliefd bij prinses Louise, echtgenote van prins Frederik van Oranje. Louise was van Pruisische afkomst, dochter van koning Frederik Willem III, en bracht de melodie vanuit haar jeugd mee naar Nederland. Prins Frederik stuurde het liedje naar kapitein Dunkler met het verzoek er “iets van te maken”. Dunkler had een sterke band met de Pruisische muziektraditie: zijn vader was ‘hoofd der muziek’ bij een regiment in Pruisen. Het is dan ook goed mogelijk dat hij het melodietje al kende of er vertrouwd mee was. Midden op de heide bij Gilze-Rijen, waar de Grenadiers verbleven na afloop van de Tiendaagse Veldtocht, herschiep Dunkler de melodie tot de Grenadiersmars

Deze mars is opgenomen in het Ceremonieel & Protocol van defensie als officiële defileermars bij het Garderegiment Grenadiers en Jagers.

Inspectiemars: Mars der Jagers

Deze mars is opgenomen in het Ceremonieel & Protocol van defensie als officiële inspectiemars bij het Garderegiment Jagers.

Inspectiemars: Onder 't oog des Konings

Deze mars is opgenomen in het Ceremonieel & Protocol van defensie als officiële inspectiemars bij het Garderegiment Grenadiers en Jagers.

Mars voor de binnenkomst van de Grenadiers

Jubileum Feestmarsch Regiment Grenadiers en Jagers

Kolonel Van Geen mars

Leve het regiment Grenadiers!

Grenadiers en Jagers mars

Het keurkorps

Defileermars voor het Regiment Jagers

In 1841 werden de beide jagersbataljons samengevoegd tot één regiment. Daarmee kregen zij recht op een eigen stafmuziekkorps. Dit korps werd echter al in 1843 weer opgeheven wegens bezuinigingen op het leger. Kort daarna werden de regimenten Grenadiers en Jagers samengevoegd. Zij beschikten als enige regiment binnen het Nederlandse leger over een eigen muziekkorps: de stafmuziek van het Regiment Grenadiers en Jagers – het latere Koninklijke Militaire Kapel.

In 1875 werden alle stafmuziekkorpsen van de infanterie opnieuw opgericht. Toch betekende dit géén officieel herstel van het muziekkorps van het regiment Jagers, aangezien de Grenadiers en Jagers nog steeds één regiment vormden. Daarom werd het muziekkorps van de Jagers tussen 1875 en 1905 alleen gedoogd en is het pas in 1905 bij Koninklijk Besluit formeel erkend.

In 1913 werden de jagersbataljons opnieuw verenigd in een zelfstandig regiment. Voor deze gelegenheid componeerde kapelmeester Hendriks direct een eigen defileermars.

Mars voor het 3e bataljon Grenadiers

Kolonel Vogel mars

Kolonel Weber mars

Generaal Weber mars

Naar de revue

Johannes Hermanus Marsch

K.M.K-mars

De Garde defileert

De Garde mars

Mars van de 1e divisie 7 december

Marslied 7 december

150 jaar KMK mars

Feestmarsch K.M.K.

Alexander Langeweg was een militair muzikant, net als zijn vader met dezelfde naam, en componeerde regelmatig militaire marsen. In 1923 trad hij toe tot de Koninklijke Militaire Kapel in Den Haag en van 1939 tot 1948 was hij kapelmeester van de stafmuziek van het 1e Regiment Infanterie (de latere JWF-kapel). De Feestmars K.M.K. is waarschijnlijk geschreven in zijn tijd als muzikant bij de Koninklijke Militaire Kapel. Alle muziek die hij als kapelmeester bij het 1e Regiment Infanterie schreef, is verloren gegaan tijdens de Tweede Wereldoorlog.

KMKJWF mars

Componist: Sergeant Hendrik de Boer (Euphoniumist bij de Koninklijke Militaire Kapel 'Johan Willem Friso')

Nadat de Koninklijke Militaire Kapel (kapel van het garderegiment Grenadiers en Jagers) en de Johan Willem Friso Kapel in 2005 vanwege een reorganisatie als één orkest verder zijn gegaan, kregen zij de naam Koninklijke Militaire Kapel 'Johan Willem Friso'. Tot het 20 jarige jubileum van het gezamenlijke orkest, hadden zij nog geen eigen mars. Daarom gaf de Vereniging Vrienden van de KMKJWF euphoniumspeler sergeant Hendrik de Boer de opdracht om de KMKJWF mars te schrijven.

De Koninklijke Militaire Kapel 'Johan Willem Friso' is verbonden aan meerdere regimenten. Tijdens repetities op de kazerne en de meeste ceremoniële taken binnen de Koninklijke Landmacht draagt de KMKJWF het uniform van het Regiment Johan Willem Friso. Bij de hoofdtaak van het orkest, plechtigheden onder het Oog des Konings, zoals staatsbezoeken, Prinsjesdag, de overhandiging van geloofsbrieven en gezamenlijke taken met de Grenadiers en Jagers, draagt het orkest het uniform van het Garderegiment Grenadiers en Jagers. Daarnaast zet de KMKJWF de tradities voort van het orkest van het Garderegiment Fuseliers. Door het orkest een eigen mars te schenken, wordt niet langer voor één regiment gekozen waarvan de mars ten gehore wordt gebracht, maar blijft men trouw aan de tradities van alledrie de regimenten.

Le Partisan

De titel “Le Partisan” verwijst naar een partizaan, oftewel een strijder. De ondertitel “Reminiscences des Mélodies Militaires et Anciens” betekekent Herinneringen aan militaire en oude melodieën.

Het werk is een charivari, wat betekent dat het een speelse en theatrale mix is van verschillende melodieën. François Dunkler combineert hier thema’s van in die tijd populaire opera’s (Zampa, Robert le Diable, La Muette de Portici), militaire signalen (zoals trompet- en tamboeroproepen), en dansmuziek (zoals polka’s, galops en mazurka’s). Dit stuk lijkt bedoeld als amusementsmuziek voor de officieren van het Regiment Grenadiers en Jagers.

Samenwerking tussen Fr. Dunkler jr. en Adolphe Sax

François Dunkler jr. werkte nauw samen met Adolphe Sax in zijn zoektocht naar een ideale blaasklank. In de eerste helft van de 19e eeuw was de standaardisatie van blaasorkesten nog volop in ontwikkeling, en Dunkler greep de introductie van nieuwe instrumenten aan om hun orkesten te verrijken. Dunkler gebruikte in zijn composities instrumenten van Sax, zoals de saxofoons en saxhoorns, en paste zijn orkestratie hierop aan. Dit maakt "Le Partisan" niet alleen een muzikale potpourri maar ook een technisch experiment met nieuwe klankmogelijkheden.

In "Le Partisan" experimenteert Dunkler met diverse instrumenten:

• De altsaxofoon krijgt een eigen partij in Le Partisan
• De tenor- en baritonsaxofoon spelen de fagotpartijen. Het is onduidelijk of de fagottten hierbij vervangen werden of de partijen verdubbeld werden. De fagotpartijen en saxofoonpartijen zijn wel twee keer met de hand uitgeschreven.
• De bassaxofoon speelt de partij van de eerste tuba. Ook hier is onduidelijk of de bassaxofoon de eerste tuba vervangt. Deze partij is maar één keer vindbaar in de map met handgeschreven partijen. 
• Er zit een los saxofoonkwartet (sopraan, alt, tenor en baritonsax) van Dunkler tussen de partituur. Het is onduidelijk waar dit kwartet in het stuk gespeeld zou moeten worden.
• Dunkler gebruikte twee saxhoorns in dit werk. Saxhoorns zijn koperblaasinstrumenten en in hedendaagse termen komt de rol en klank overeen met wat we nu kennen als euphoniums of baritons in het harmonieorkest. 
• Dunkler schreef voor 2 bugels, 2 cornetten en 4 trompetten in het orkest.
• In de partituur staan twee partijen voor de ophicleide. Dit is een koperblaasinstrument met ventielen dat in de 19e eeuw veel werd gebruikt als basinstrument in harmonie- en fanfareorkesten. De aanwezigheid van een 1e en 2e ophicleide in de partituur wijst erop dat Dunkler de ophicleide nog niet volledig door de tuba of saxhoorns had vervangen. Het ontbreken van aparte partijen voor de ophicleides kan erop duiden dat deze partijen verloren zijn gegaan of dat ze later zijn weggelaten.

'S Konings Grenadiers